Bab 2: Campurtangan British di Negeri Sembilan dan Pahang

Perbalahan di Sungai Ujong, Negeri Sembilan:
(i) Perebutan kuasa antara Dato' Kelana Syed Abdul Rahman dengan Dato' Bandar Kulop Tunggal di Sungai Ujong yang kaya dengan bijih timah.
(ii) Dato' Kelana menandatangani perjanjian menerima perlindungan dari British pada tahun 1874.
(iii) Dato' Kelana diiktiraf sebagai pemerintah di daerah Sungai Ujong tetapi pihak British berkuasa penuh mengutip cukai di Sungai Linggi.
(iv) P .J. Murray dilantik sebagai Residen British yang pertama di daerah Sungai Ujong.
(v) Dato' Bandar tidak mengiktiraf perjanjian tersebut dan menentang tindakan British.
(vi) Dato' Kelana dan pihak British menewaskan Dato' Bandar.
(vii) Dato' Bandar dibuang negeri ke Singapura. Bagaimana British campur tangan di daerah lain di Negeri Sembilan
(viii) British menguasai Rembau, Jelebu, dan Seri Menanti. British menempatkan Pegawai Majistret dan Pemungut Hasil.
(ix) Semua daerah Negeri Sembilan disatukan pada tahun 1895.
(x) Tunku Muhammad Ibni Yamtuan Antah ditabal sebagai Yang Dipertuan Besar.
(xi) Martin Lister dilantik sebagai Residen British.

2.2 iii) Keadaan di Pahang
Mengapa British bimbang pertapakan kuasa Eropah lain di Pahang
(i) British campur tangan di Pahang kerana bimbang kuasa Eropah yang lain bertapak seperti Perancis, Rusia, dan Jerman.
(ii) Sultan Ahmad membawa masuk pelabur Eropah membangunkan Pahang bagi mengelakkan campur tangan British.
(iii) Tindakan Sultan Ahmad tidak disenangi oleh British kerana tindakan tersebut akan menjej askan kepentingan mereka di negeri-negeri Melayu. Apakah yang telah dilakukan oleh British utk menguasai Pahang
(iv) Pada tahun 1886, Frank Swettenham dan Frederick Weld memujuk Sultan Ahmad menerima Residen tetapi gagal.
(v) Pada tahun 1887, British meletakkan wakil British di Pahang tetapi kuasanya terhad.
(vi) Pada tahun 1888, peristiwa pembunuhan warganegara British berbangsa Cina yang bernama Go Hui digunakan oleh British untuk mendesak Sultan Ahmad menerima Residen. (vii) British memberi alasan Sultan Ahmad tidak mewujudkan ketenteraman di Pahang. (viii) J.P. Rodger dilantik sebagai Residen British di Pahang yang pertama.

2.2 iii) Keadaan di Negeri Sembilan

Fakta Pernyataan Catatan
Perbalahan di Sungai Ujong, Negeri Sembilan:
(i) Perebutan kuasa antara Dato' Kelana Syed Abdul Rahman dengan Dato' Bandar Kulop Tunggal di Sungai Ujong yang kaya dengan bijih timah.
(ii) Dato' Kelana menandatangani perjanjian menerima perlindungan dari British pada tahun 1874.
(iii) Dato' Kelana diiktiraf sebagai pemerintah di daerah Sungai Ujong tetapi pihak British berkuasa penuh mengutip cukai di Sungai Linggi.
(iv) P .J. Murray dilantik sebagai Residen British yang pertama di daerah Sungai Ujong.
(v) Dato' Bandar tidak mengiktiraf perjanjian tersebut dan menentang tindakan British.
(vi) Dato' Kelana dan pihak British menewaskan Dato' Bandar.
(vii) Dato' Bandar dibuang negeri ke Singapura.

Bagaimana British campur tangan di daerah lain di Negeri Sembilan (viii) British menguasai Rembau, Jelebu, dan Seri Menanti. British menempatkan Pegawai Majistret dan Pemungut Hasil.
(ix) Semua daerah Negeri Sembilan disatukan pada tahun 1895.
(x) Tunku Muhammad Ibni Yamtuan Antah ditabal sebagai Yang Dipertuan Besar.
(xi) Martin Lister dilantik sebagai Residen British.
2.2 iii) Keadaan di Pahang
Mengapa British bimbang pertapakan kuasa
Eropah lain di Pahang (i) British campur tangan di Pahang kerana bimbang kuasa Eropah yang lain bertapak seperti Perancis, Rusia, dan Jerman.
(ii) Sultan Ahmad membawa masuk pelabur Eropah membangunkan Pahang bagi mengelakkan campur tangan British.
(iii) Tindakan Sultan Ahmad tidak disenangi oleh British kerana tindakan tersebut akan menjej askan kepentingan mereka di negeri-negeri Melayu.

Apakah yang telah dilakukan oleh British utk menguasai Pahang (iv) Pada tahun 1886, Frank Swettenham dan Frederick Weld memujuk Sultan Ahmad menerima Residen tetapi gagal.
(v) Pada tahun 1887, British meletakkan wakil British di Pahang tetapi kuasanya terhad.
(vi) Pada tahun 1888, peristiwa pembunuhan warganegara British berbangsa Cina yang bernama Go Hui digunakan oleh British untuk mendesak Sultan Ahmad menerima Residen.
(vii) British memberi alasan Sultan Ahmad tidak mewujudkan ketenteraman di Pahang.
(viii) J.P. Rodger dilantik sebagai Residen British di Pahang yang pertama.


2.3 Residen Menggugat Kuasa Sultan dan Pernbesar

Bagaimana Residen mengugat kuasa Sultan dan Pembesar 1 Residen memaksa sultan menerima dan mematuhi nasihat pentadbiran kecuali adat istiadat dan agarna.
2 Residen menguasai pentadbiran. Sultan dan pembesar hilang kuasa.
3 Residen mencampuri adat tempatan dengan menghapuskan amalan hamba.
4 Residen mengambil alih kuasa dan hak memungut cukai yang dipegang oleh sultan dan pembesar.

2.4 Pembentukan Negeri Negeri Melayu Bersekutu

Mengapa Negeri Negeri Melayu Bersekutu ditubuhkan Sebab-sebab penubuhan Negeri-Negeri Melayu Bersekutu ialah:
(i) Tugas Residen yang tidak jelas.
(ii) Residen terlalu berkuasa.
(iii) Perbelanjaan di Pahang meningkat akibat penentangan
(iv) Perkongsian perkhidmatan ; pakar seperti doktor, jurutera, dan juruukur.
(v) Faktor keselamatan
(vi). Sistem perhubungan seperti ;' landasan kereta api dan jalan raya ; dimajukan

Bagaimanakah bentuk pentadbiran Negeri-negeri Melayu Bersekutu (NNMB) (i) Perjanjian Persekutuan telah ditandatangani dan dikuatkuasakan pada I Jutai 1896.
(ii) Pusat pentadbiran terletak di Kuala Lumpur dan diketuai oleh Residen Jeneral.
(iii) Residen Jeneral yang pertama ialah ~ Frank Swettenham.

Mengapa Persekutuan Mencabar Kewibawaan Kuasa Sultan
1 Kuasa sultan semakin kurang.
2 Residen Jeneral berkuasa penuh.
3 Ketua Jabatan di Kuala Lumpur dikuasai oleh pegawai British.

Apakah tindakan Raja raja Melayu utk mendapatkan kuasa semula?

-DURBAR atau Persidangan Raja-raja Melayu ditubuhkan pada tahun 1897 bagi menyuarakan rasa tidak puas hati kepada pihak British.
5 Ahli-ahli Durbar terdiri daripada Pesuruhjaya Tinggi, Raja-raja Melayu, ~ Residen Jeneral, dan empat orang ; Residen.
6 Durbar pertama diadakan di Kuala ; Kangsar, Perak pada tahun 1897.
7 Melalui Durbar kedua pada tahun 1903, Raja-raja Melayu mendesak agar kuasa ; raja dikembalikan.
8 British menggantikan Durbar dengan , Majlis Mesyuarat Persekutuan pada tahun 1909.
9 Residen Jeneral digantikan dengan Ketua Setiausaha